Thị trường mở (OMO – open market operations) là nơi ngân hàng nhà nước sử dụng nghiệp vụ mua bán các giấy tờ có giá đối với tổ chức tín dụng.
Thông qua việc mua, bán giấy tờ có giá trên thị trường mở giữa Ngân hàng trung ương và các tổ chức tín dụng, lượng tiền trong lưu thông tăng hoặc giảm phù hợp với yêu cầu can thiệp của ngân hàng Trung ương để thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia trong từng thời kì nhất định.
Ưu điểm của công cụ thị trường mở trong chính sách tiền tệ quốc gia:
Sử dụng công cụ này sẽ đảm bảo độ linh hoạt và chính xác cao. Trong thị trường mở, tác động vào cung ứng tiền có thể sử dụng ở bất kỳ mức độ nào để thay đổi dự trữ hoặc cơ số tiền lớn hay nhỏ. Ngân hàng trung ương có thể thực hiện bằng cách mua, bán khối lượng lớn hay nhỏ chứng khoán. Ngân hàng trung ương dễ dàng đảo ngược tình thế khi có một quyết định sai lầm về việc sử dụng công cụ này bằng cách lập tức đảo ngược lại việc sử dụng công cụ đó.
Ví dụ:
Nếu Ngân hàng trung ương thấy rằng cung ứng tiền tệ tăng quá nhanh do mua quá nhiều giấy tờ có giá trên thị trường mở thì nó có thể sửa chữa ngay bằng cách tiến hành nghiệp vụ bán trên thị trường mở
Việc tác động đến khối lượng tiền tệ có thể được hoàn thành nhanh chóng, không gây nên những chậm trễ về mặt hành chính. Khi muốn thay đổi cơ số tiền hoặc dự trữ, NHTW có thể quyết định và thực hiện ngay trong phiên giao dịch.
NHTW luôn có thể chủ động số lượng tiền “bơm” vào hay “hút” ra khỏi lưu thông bằng cách khống chế lượng mua và bán. Mặt khác tính linh hoạt còn thể hiện ở chỗ Ngân hàng trung ương vừa thực hiện mua ngay sau đó lại bán ngược lại.
Khi sử dụng công cụ này, Ngân hàng trung ương vẫn đảm bảo được tính cạnh tranh của Ngân hàng thương mại đặc biệt là trong đấu thầu lãi suất. Các ngân hàng tham gia nghiệp vụ thị trường mở một cách tự nguyện theo các nguyên tắc của thị trường, không mang tính chất bắt buộc và không phải chịu một “khoản thuế” như công cụ dự trữ bắt buộc.