Nguyên tắc nộp đơn đầu tiên (First To File) là nguyên tắc được quy định Điều 90 Luật Sở hữu trí tuệ. Đây là nguyên tắc rất có lợi cho người nộp đơn giúp tăng khả năng bảo hộ, đặc biệt là trong trường hợp đơn đa quốc gia, đơn điều chỉnh về màu sắc, logo cụ thể như sau:
Nội dung nguyên tắc nộp đơn đầu tiên
- Trong trường hợp có nhiều đơn đăng ký các sáng chế trùng hoặc tương đương với nhau, các kiểu dáng công nghiệp trùng hoặc không khác biệt đáng kể với nhau thì văn bằng bảo hộ chỉ được cấp cho sáng chế hoặc kiểu dáng công nghiệp trong đơn hợp lệ có ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn sớm nhất trong số những đơn đáp ứng các điều kiện để được cấp văn bằng bảo hộ.
- Trong trường hợp có nhiều đơn của nhiều người khác nhau đăng ký các nhãn hiệu trùng hoặc tương tự đến mức gây nhầm lẫn với nhau dùng cho các sản phẩm, dịch vụ trùng hoặc tương tự với nhau hoặc trường hợp có nhiều đơn của cùng một người đăng ký các nhãn hiệu trùng dùng cho các sản phẩm, dịch vụ trùng nhau thì văn bằng bảo hộ chỉ được cấp cho nhãn hiệu trong đơn hợp lệ có ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn sớm nhất trong số những đơn đáp ứng các điều kiện để được cấp văn bằng bảo hộ.
- Trong trường hợp có nhiều đơn đăng ký cùng đáp ứng các điều kiện để được cấp văn bằng bảo hộ và cùng có ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn sớm nhất thì văn bằng bảo hộ chỉ được cấp cho đối tượng của một đơn duy nhất trong số các đơn đó theo thỏa thuận của tất cả những người nộp đơn; nếu không thỏa thuận được thì các đối tượng tương ứng của các đơn đó bị từ chối cấp văn bằng bảo hộ.
Những đối tượng được áp dụng nguyên tắc nộp đơn đầu tiên:
Nguyên tắc nộp đơn đầu tiên là nguyên tắc được dùng để bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp bao gồm:
- Sáng chế.
- Kiểu dáng công nghiệp.
- Thiết kế, bố trí mạch tích hợp bán dẫn.
- Nhãn hiệu.
- Tên thương mại.
- Chỉ dẫn địa lý.
- Bí mật kinh doanh.
Nguyên tắc ưu tiên cho người sử dụng trước hay còn gọi là nguyên tắc “first to use” được hiểu là quyền sở hữu công nghiệp được quyết định bởi những người đầu tiên sử dụng nó, không phải người đầu tiên nộp đơn đăng ký nó, đặc biệt phù hợp với việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu.
Theo đó, khi xem xét hai hay nhiều đơn đăng ký cho cùng một nhãn hiệu hoặc khi phát sinh tranh chấp trong việc đăng ký nhãn hiệu thì cơ quan đăng ký nhãn hiệu sẽ xem xét thời điểm sử dụng nhãn hiệu của các bên có liên quan. Bên nào chứng minh được việc mình sử dụng nhãn hiệu trước thì sẽ được cấp đăng ký bảo hộ đối với nhãn hiệu.
Vậy trái ngược với Nguyên tắc First to use hay Nguyên tắc Sử dụng đầu tiên, Việt Nam sẽ coi trọng việc nộp đơn tại Cục Sở hữu trí tuệ hơn việc sử dụng, nên với những thương nhân muốn sử dụng thương hiệu trước để “thử nước” thường sẽ hay bị bên khác đăng ký mất khi thương hiệu đó đã có được sự nổi tiếng nhất định.
Để khắc phục nhược điểm trên Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam cũng đặt ra một số quy định về nghĩa vụ sử dụng nhãn hiệu và quy định về cạnh tranh không lành mạnh do không quyền đăng ký nhãn hiệu trong đăng ký nhãn hiệu để khắc phục các nhược điểm của nguyên tắc First to file.
