Hợp đồng lao động là bản chứng cứ giúp người lao động bảo vệ quyền lợi của mình. Chính vì vậy, trước khi tiến hành ký kết hợp đồng lao động, cần phải biết được những vấn đề cần lưu ý khi ký hợp đồng lao động. Bài viết dưới đây sẽ làm rõ vấn đề chuẩn bị ký kết hợp đồng lao động.
1. Hình thức của hợp đồng lao động
Hình thức của hợp đồng lao động được quy định tại điều 14 Bộ luật lao động 2019:
“1. Hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản và được làm thành 02 bản, người lao động giữ 01 bản, người sử dụng lao động giữ 01 bản, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.
Hợp đồng lao động được giao kết thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử có giá trị như hợp đồng lao động bằng văn bản.
2. Hai bên có thể giao kết hợp đồng lao động bằng lời nói đối với hợp đồng có thời hạn dưới 01 tháng, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 18, điểm a khoản 1 Điều 145 và khoản 1 Điều 162 của Bộ luật này”.
Như vậy, hình thức giao kết bằng miệng được thực hiện trong trường hợp thuê lao động đối với công việc có tính chất tạm thời với thời hạn dưới 03 tháng. Hoặc đối với lao động giúp việc gia đình. Hai bên có thể thỏa thuận giao kết hợp đồng bằng lời nói hoặc bằng văn bản. Trường hợp này hợp đồng lao động giao kết bằng lời nói vẫn có giá trị. Tuy nhiên nếu phát sinh tranh chấp các bên phải đưa ra được căn cứ về việc đã thỏa thuận bằng lời nói như: có ghi âm, có người làm chứng…
2. Nguyên tắc trong giao kết hợp đồng lao động
Hợp đồng lao động bản chất là một thỏa thuận dân sự. Do đó, khi giao kết hợp đồng người lao động và người sử dụng lao động phải tuân thủ theo nguyên tắc:
Thứ nhất, tự nguyện, bình đẳng. Thiện chí, hợp tác và trung thực. Điều này có nghĩa khi giao kết hợp đồng không bên nào có quyền ép buộc, lừa dối bên kia. Các bên có quyền bình đẳng khi giao kết hợp đồng.
Thứ hai, tự do giao kết hợp đồng nhưng không được trái với quy định của pháp luật thỏa ước lao động tập thể và đạo đức xã hội. Bộ luật lao động năm 2019 đưa ra nguyên tắc này nhằm bảo vệ quyền lợi của các bên tránh những trường hợp hạn chế về hiểu biết mà người lao động. Hoặc người sử dụng lao động đồng ý ký hợp đồng lao động với các điều khoản bất lợi cho mình.
Nếu một trong hai bên hoặc cả hai bên vi phạm nguyên tắc giao kết hợp đồng như trên thì hợp đồng lao động. Hoặc những điều khoản đã thỏa thuận trái với quy định của pháp luật. Thỏa ước lao động tập thể, đạo đức xã hội sẽ bị tuyên vô hiệu.
3. Lưu ý về thời hạn của việc ký hợp đồng lao động.
Thời hạn của hợp đồng được thể hiện rõ ràng khi bạn ký kết hợp đồng. Tính từ ngày bắt đầu công việc được tính lương cho tới ngày kết thúc hợp đồng. Sauk hi hết thời hạn kết thúc hợp đồng, nếu như người lao động muốn tiếp tục thực hiện nhiệm vụ thì tiếp tục ký kết hợp đồng mới. Có thể nói, hợp đồng lao động là giấy tờ giúp đảm bảo được giá trị quyền lợi cho chính bạn, cũng như những người lap động khác.
Vì vậy, người lao động cần phải nắm rõ những nội dung trong hợp đồng trước khi ký kết. Từ đó tránh được những sai sót, nhà tuyển dụng ảo, sự cố không mong muốn, lừa dối người lao động,..
4. Những hành vi người sử dụng lao động không được làm khi giao kết, thực hiện ký hợp đồng lao động
Theo quy định tại Điều 17 Bộ luật lao động 2019:
“1. Giữ bản chính giấy tờ tuỳ thân, văn bằng. Chứng chỉ của người lao động.
2. Yêu cầu người lao động phải thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền. Hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động.
3. Buộc người lao động thực hiện hợp đồng lao động để trả nợ cho người sử dụng lao động.”
Thực tiễn trong việc giao kết, thực hiện hợp đồng lao động cho thấy. Việc có giao kết hợp đồng lao động hay không chủ yếu do người sử dụng lao động quyết định. Việc thực hiện hợp đồng lao động bao giờ cũng diễn ra trong một quá trình nhất định,