Làn sóng đầu tư vào Việt Nam cùng với những quy định của Luật Nhà ở 2014 đã cho phép cá nhân nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam, tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho họ kinh doanh và sinh sống. Tuy nhiên, việc cá nhân nước ngoài sở hữu nhà tại Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế so với cá nhân trong nước.
Quyền sở hữu nhà với người nước ngoài tại Việt Nam
Cá nhân nước ngoài chỉ có quyền mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế nhà ở thương mại trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở không thuộc khu vực bảo đảm quốc phòng, an ninh. Chủ thể này chỉ có thể nhận chuyển quyền sở hữu nhà ở từ người khác đối với nhà ở thương mại trong dự án phát triển nhà ở. Về giao dịch cũng chỉ giới hạn trong bốn loại giao dịch mua, thuê mua và thừa kế, tặng cho nhà. Cá nhân nước ngoài hoàn toàn không có quyền nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất để tự xây dựng nhà ở như người Việt Nam định cư ở nước ngoài; cũng không được nhận nhà thông qua tất cả các giao dịch dân sự về nhà ở như cá nhân trong nước, đơn cử như không được nhận góp vốn, nhận đổi nhà.
Trường hợp thật cần thiết vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng hoặc trong tình trạng chiến tranh, tình trạng khẩn cấp, phòng, chống thiên tai, Nhà nước quyết định trưng mua, trưng dụng, mua trước nhà ở hoặc giải tỏa nhà ở thuộc sở hữu hợp pháp của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân thì Nhà nước có trách nhiệm bồi thường, hỗ trợ và thực hiện chính sách tái định cư cho chủ sở hữu nhà ở theo quy định của pháp luật.
Trường hợp người nước ngoài được phép thuê đất và sở hữu nhà ở
Cá nhân nước ngoài sở hữu nhà ở tại Việt Nam phải được nhập cảnh vào Việt Nam:
Hộ chiếu phải có dấu xác nhận nhập cảnh của cơ quan quản lý xuất nhập cảnh Việt Nam;
Không phải đối tượng được hưởng quyền ưu đãi miễn trừ ngoại giao theo quy định của Pháp lệnh về quyền ưu đãi miễn trừ liên quan đến cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam.
Hình thức sở hữu nhà ở của nước ngoài là cá nhân
Mua, thuê mua, nhận tặng cho, thừa kế, sở hữu nhà ở thương mại bao gồm cả nhà ở chung cư và nhà ở riêng lẻ trong dự án xây dựng nhà ở, trừ khu vực quản lý liên quan đến quốc phòng, an ninh.
Điều kiện sở hữu:
Đối với căn hộ:
Cá nhân nước ngoài chỉ được mua, thuê mua, nhận chuyển nhượng, nhận thừa kế và sở hữu không quá 30% số căn hộ trong một nhà chung cư;
Trường hợp trên địa bàn có dân cư tương đương địa bàn hành chính – phường có nhiều nhà chung cư hoặc có nhà ở riêng lẻ trên đường phố thì cá nhân nước ngoài chỉ được sở hữu không quá 30% số căn hộ của mỗi nhà chung cư và không quá 30 % trên tổng số căn hộ của tất cả các tòa chung cư này.
Đối với nhà ở riêng lẻ:
Tại khu vực có dân số tương đương với một khu vực hành chính – phường:
Dự án xây dựng nhà ở riêng lẻ dưới 2.500 căn: cá nhân nước ngoài được sở hữu không quá 10% tổng số nhà ở của dự án đó;
Dự án xây dựng 2.500 nhà ở riêng lẻ: cá nhân nước ngoài được sở hữu không quá 250 nhà ở trong dự án;
Đối với 2 dự án trở lên mà tổng số nhà ở của các dự án này nhỏ hơn hoặc bằng 2.500 nhà ở thì cá nhân nước ngoài chỉ được sở hữu không quá 10% số nhà ở của mỗi dự án.
Thời gian sở hữu:
Cá nhân nước ngoài được sở hữu nhà ở theo thỏa thuận trong hợp đồng mua bán, cho thuê mua, tặng cho, nhận thừa kế nhà ở trong thời hạn không quá 50 năm, kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận; thời hạn sở hữu phải được ghi trong Giấy chứng nhận.
Gia hạn: 03 tháng trước khi hết thời hạn sở hữu nhà ở, cá nhân nước ngoài sở hữu nhà ở tại Việt Nam có đơn đề nghị gia hạn kèm theo bản sao Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở tại Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có nhà ở. Số lần gia hạn thêm là 01 lần nhưng không quá 50 năm;
Trường hợp cá nhân nước ngoài kết hôn với công dân Việt Nam hoặc người Việt Nam định cư ở nước ngoài thì người đó đủ điều kiện được sở hữu nhà ở ổn định, lâu dài và được hưởng các quyền như công dân Việt Nam;
Khi hết thời hạn sở hữu: Trước khi hết thời hạn sở hữu theo quy định của Luật này, thì chủ sở hữu nhà ở được tặng cho, bán nhà ở cho các đối tượng được sở hữu tại Việt Nam; nếu không, nhà của họ sẽ thuộc sở hữu của Nhà nước.
