Điều kiện để công nhận một tổ chức là pháp nhân theo quy định của pháp luật Việt Nam là gì? Những lưu ý cụ thể cho từng điều kiện
Cơ sở pháp lý
Điều 74 Bộ luật Dân sự 2015
Điều kiện công nhận một tổ chức là pháp nhân
Được thành lập hợp pháp
– Được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thành lập, cho phép thành lập, đăng ký hoặc công nhận
– Pháp luật quy định mỗi tổ chức được thành lập theo một thể thức, trình tự nhất định
– Trình tự, thủ tục thành lập của mỗi loại hình pháp nhân được điều chỉnh ở một văn bản pháp luật khác nhau
- Luật Doanh nghiệp 2005
- Hợp tác xã – Luật Hợp tác xã 2003
- Luật Mặt trận tổ quốc 1999
– Được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định việc thành lập, cho phép thành lập; đăng lý hoặc công nhận thì tổ chức đó được coi là thành lập hợp pháp
Cơ cấu tổ chức chặt chẽ
– Tổ chức là một tập thể người được sắp xếp dưới một hình thức nhất định phù hợp chức năng, lĩnh vực hoạt động. Tức là phải có cơ cấu riêng
- Hoạt động không bị chi phối bởi các chủ thể khác khi quyết định các vấn đề phát sinh từ hoạt động của tổ chức
- Hoạt động không phụ thuộc vào sự thay đổi các thành viên trong tổ chức
– Việc lựa chọn hinh thức tổ chức phụ thuộc nhiều yếu tố
- Mục đích
- Nhiệm vụ
- Cách thức góp vốn
- Tính chất của tổ chức
– Hình thức được quy định trong quyết định thành lập, điều lệ mẫu, các văn bản pháp luật, điều lệ của từng loại tổ chức trong từng tổ chức riêng lẻ
Có tài sản độc lập, tự chịu trách nhiệm bằng số tài sản đó
– Dấu hiệu thể hiện ở chỗ
- Tổ chức có một khối lượng tài sản nhất định và có quyền, nghĩa vụ độc lập đối với tài sản đó
- Tài sản pháp nhân độc lập với tài sản của các cá nhân thành viên và với tài sản của tổ chức khác
- Pháp nhân mở tài khoản riêng tại ngân hàng và có mọi quyền năng đối với tài khoản này
- Tài sản dưới dạng cơ sở vật chất: trụ sở, nhà xưởng, máy móc thiết bị, …
– Hình thành từ nhiều nguồn khác nhau
- Vốn góp của thành viên
- Hoạt động sản xuất kinh doanh hợp pháp (Công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, tổ chức xã hội, …)
- Được nhà nước giao để thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình (doanh nghiệp nhà nước, cơ quan nhà nước)
- Tài sản được tặng, cho, thừa kế hoặc viện trợ
– Như vậy, tài sản có thể thuộc sở hữu của:
- Pháp nhân
- Nhà nước giao cho pháp nhân quản lý, sử dụng
– Pháp nhân phải tự chịu trách nhiệm độc lập bằng tài sản – không chịu trách nhiệm thay cho các nhân thành viên với các tổ chức không có tư cách pháp nhân thuộc dạng trách nhiệm vô hạn
Nhân danh mình tham gia vào các quan hệ pháp luật dân sự một cách độc lập
– Nhân danh chính mình bằng cách sử dụng tên gọi của mình khi tham gia vào các quan hệ pháp luật, không sử dụng danh nghĩa nhà nước, cơ quan thành lập pháp nhân, tổ chức khác và các thành viên pháp nhân
– Pháp nhân có thể là bị đơn trước tòa nếu không thực hiện nghĩa vụ hoặc gây thiệt hại cho cá nhân hoặc pháp nhân khác