Thẩm quyền xét xử dân sự quốc tế là thẩm quyền của Tòa án tư pháp một nước đối với việc xét xử các vụ việc dân sự quốc tế cụ thể. Vậy sự tranh chấp thẩm quyền xét xử của Tòa án các nước diễn ra như thế nào?
1. Xung đột thẩm quyền xét xử của Tòa án
– Xung đột thẩm quyền xét xử dân sự quốc tế là tình trạng có hai hay nhiều cơ quan tư pháp của các nước khác nhau có thẩm quyền giải quyết vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài. Xung đột thẩm quyền xét xử dân sự quốc tế là vấn đề chọn các quy phạm xác định thẩm quyền xét xử các vụ việc tư pháp quốc tế cụ thể để làm rõ Tòa án nước nào có thẩm quyền thực tế giải quyết vụ việc tư pháp quốc tế đã phát sinh.
– Xung đột thầm quyền xét xử dân sự quốc tế có thể được giải quyết bằng cách xây dựng các quy phạm pháp luật thống nhất, xác định thẩm quyền xét xử dân sự quốc tế hoặc vận dụng các quy phạm xung đột về thẩm quyền được ghi trong các văn bản pháp luật trong nước hoặc trong các Điều ước quốc tế liên quan.
2. Các quy tắc xác định thẩm quyền xét xử
- Xác định thẩm quyền xét xử dân sự quốc tế theo dấu hiệu quốc tịch của một bên hoặc các bên đương sự trong vụ án theo nguyên tắc luật quốc tịch
- Xác định theo dấu hiệu nơi thường trú của bị đơn dân sự
- Xác định theo dấu hiệu sự hiện diện của bị đơn dân sự hoặc tài sản của bị đơn dân sự tại lãnh thổ của nước có Tòa án giải quyết vụ tranh chấp và khả năng thực tế (trên cơ sở sự hiện diện của bị đơn hoặc tài sản của bị đơn) khởi kiện vụ án chống lại bị đơn nói trên tại nước này hoặc tạm giữ tài sản của bị đơn để bảo đảm việc giải quyết sơ thẩm vụ án tại nước này.
- Xác định theo dấu hiệu nơi đang có vật đang tranh chấp;
- Nếu tồn tại bất kỳ mối quan hệ nào giữa vụ tranh chấp với lãnh thổ của nước có Tòa án nhận thụ lý đơn kiện thì vụ tranh chấp có thể được xác định theo dấu hiệu nơi thường trú của nguyên đơn, nơi gây ra tổ thất hoặc nơi thi hành án.