Bên cạnh yếu tố lỗi cố ý đã được trình bày trong vấn đề trước (xem thêm: YẾU TỐ LỖI CỐ Ý TRONG CẤU THÀNH TỘI PHẠM, yếu tố lỗi trong mặt chủ quan của cấu thành tội phạm còn được chia thành lỗi vô ý.
1.Yếu tố cấu thành tội phạm?
Cấu thành tội phạm là tổng thể các dấu hiệu pháp lý đặc trưng của tội phạm cụ thể được quy định trong Luật Hình sự. Cấu thành tội phạm phải có đầy đủ bốn yếu tố: Yếu tố khách thể; yếu tố chủ thể; yếu tố khách quan; yếu tố chủ quan:
- Khách thể của tội phạm là quan hệ xã hội được Luật hình sự bảo vệ; bị tội phạm xâm hại; gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại.
- Mặt khách quan của tôi phạm là những biểu hiện của bên ngoài tội phạm. Mặt khách quan bao gồm các dấu hiệu: hành vi nguy hiểm cho xã hộ; hậu quả tác hại do tội phạm gây ra; mối quan hệ nhân quả giữa hành vi nguy hiểm và hậu quả do hành vi đó gây ra; thời gian, địa điểm; công cụ phương tiện thực hiện tội phạm. v.v
- Mặt chủ quan của tội phạm là những biểu hiện bên trong của tội phạm,là thái độ tâm lý của người phạm tội.Mặt chủ quan của tội phạm gồm các dấu hiệu lỗi,động cơ, mục đích cuả tội phạm.
- Chủ thể của tội phạm là con người cụ thể thực hiện hành vi phạm tội ,mà theo quy định của Luật Hình sự họ phải chịu trách nhiệm về hành vi đó.Chủ thể của tội phạm phải là người có đủ năng lực trách nhiệm hình sự và đủ độ tuổi theo quy định của pháp luật Hình sự
2. Lỗi vô ý trong cấu thành tội phạm
Cụ thể, tại Điều 10 của BLHS, vô ý phạm tội được chia thành hai trường hợp:
a) Lỗi vô ý vì quá tự tin
Người phạm tội tuy thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội, nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xẩy ra hoặc có thể ngăn ngừa được. Như vậy, yếu tố lỗi vô ý vì quá tự tin chỉ khác với các yếu tố lỗi cố ý ở điều kiện thứ hai: cho rằng hậu quả đó sẽ không xẩy ra hoặc có thể ngăn ngừa được.
Ví dụ về lỗi vô ý vì quá tự tin
A biết việc mạt sát, xỉ nhục thậm tệ B một cách thường xuyên có thể khiến B uất ức, dẫn đến hành vi tự tử, nhưng A cho rằng B là người nhút nhát nên không có gan để thực hiện hành vi này, kết quả là B đã tự tử khi không thể tiếp tục chịu đựng những lời mát sát, xỉ nhục của A nữa.
b) Lỗi vô ý do cẩu thả
Khác với tất cả các yếu tố lỗi trước, người mắc phải lỗi vô ý do cẩu thả là người không thấy được hành vi của mình có thể gây hậu quả nguy hại cho xã hội, mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước hậu quả đó.
Ví dụ về lỗi vô ý do cẩu thả:
A là cán bộ thuế, trong một lần nhập dữ liệu, A đã sơ ý bỏ sót một số 0 trong số tiền cần chuyển vào kho bạc nhà nước, hành vi này của A đã khiến cho ngân sách của nhà nước bị thất thoát hàng trăm triệu đồng, trong trường hợp này, A là cán bộ thuế và phải biết được chỉ một hành vi sơ xuất cũng sẽ gây ra những hậu quả không mong muốn.