Xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bằng biện pháp hành chính và hình sự có vai trò vô cùng quan trọng. Trong giai đoạn hiện nay các hành vi được thực hiện bằng nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi và phức tạp khiến cho việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ gặp rất nhiều khó khăn.
1. Quyền sở hữu trí tuệ là gì?
Theo Điều 4 luật sở hữu trí tuệ có quy định:
“ Quyền sở hữu trí tuệ là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tài sản trí tuệ, bao gồm quyền tác giả và quyền liên quan đến quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng”
2. Xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bằng biện pháp hành chính
Theo điều 211 Luật sở hữu trí tuệ có quy định. Theo đó ta hiểu như sau:
– Thực hiện hành vi xâm phạm gây thiệt hại cho người tiêu dùng hoặc cho xã hội;
– Không chấm dứt hành vi xâm phạm mặc dù đã được chủ thể quyền sở hữu trí tuệ thông báo;
– Sản xuất, nhập khẩu và vận chuyển buôn bán hàng hóa giả mạo về sở hữu trí tuệ hoặc giao cho người khác thực hiện hành vi này;
Chính phủ quy định cụ thể hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bị xử phạt hành chính, hình thức, mức độ và thủ tục xử phạt.
Tổ chức. cá nhân thực hiện hành vi cạnh tranh không lành mạnh thì bị xử phạt theo quy định của pháp luật.
3. Các hình thức xử phạt hành chính và biện pháp khắc phục hậu quả
a, Tổ chức, cá nhân thực hiện các hành vi nêu trên bị buộc phải chấm dứt hành vi xâm phạm và bị áp dụng một trong các hình thức sau:
+ Cảnh cáo;
+ Phạt tiền;
– Tùy theo tính chất, mức độ mà các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm còn phỉa chịu những hình phạt như:
+ Tịch thu hàng hóa giả mạo, nguyên liệu, vật liệu, phương tiện được sử dụng chủ yếu để sản xuất kinh doanh hàng hóa giả mạo.
+ Đình chỉ có thời hạn hoạt động kinh doanh lĩnh vực vi phạm
b, Ngoài các hình thức xử phạt nêu trên thì tổ chức, cá nhân vi phạm còn có thể bị áp dụng một hoặc các biện pháp khắc phục sau đây:
+ Buộc tiêu hủy hoặc phân phối đưa vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại
+ Buộc đưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam áp dụng với hàng hóa quá cảnh
+ Mức tiền phạt được ấn định ít nhất bằng giá trị hàng hóa vi phạm
c, Tổ chức, cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan có thẩm quyền áp dụng biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử phạt hành chính với hành vi sau đây:
+ Xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ có nguy cơ gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho người tiêu dùng hoặc cho xã hội;
+ Tang vật vi phạm có nguy cơ bị tẩu tán hoặc cá nhân, tổ chức vi phạm có biểu hiện trốn tránh trách nhiệm;
+ Nhằm bảo đảm thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính;
Biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử phạt hành chính được áp dụng theo thủ tục hành chính bao gồm:
+ Tạm giữ người;
+ Tạm giữ hàng hoá, tang vật, phương tiện vi phạm;
+ Khám người;
+ Khám phương tiện vận tải, đồ vật; khám nơi cất giấu hàng hoá, tang vật, phương tiện vi phạm về sở hữu trí tuệ;
+ Các biện pháp ngăn chặn hành chính khác theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.
4. Hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bị xử lý hình sự
Cá nhân thực hiện hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ có yếu tố cấu thành tội phạm thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật hình sự.