Tổ chức đại diện, tư vấn, dịch vụ quyền tác giả, quyền liên quan được quy định rất rõ tại điều 56 và điều 57 luật sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung 2009. Vậy ta cần hiểu sao cho đúng?
1. Quyền tác giả là gì?
Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với:
+ Tác phẩm do mình sáng tạo ra
+ Hoặc tác phẩm sở hữu.
2. Quyền liên quan là gì?
Quyền liên quan là quyền của tổ chức, cá nhân đối với cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa.
3. Tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan
Tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan là tổ chức phi lợi nhuận do các tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan thỏa thuận thành lập, hoạt động theo quy định của pháp luật để bảo vệ 2 quyền trên.
Tổ chức này có chức năng thực hiện việc quản lý quyền tác giả đàm phán cấp phép , thu chi và phân tiền nhuận bút, thù lao, các quyền lợi vật chất khác từ việc cho phép khai thác các quyền được ủy quyền;
Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của thành viên; tổ chức hòa giải khi có tranh chấp.
4. Nhiệm vụ của tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan
– Thực hiện hoạt động khuyến khích sáng tạo và các hoạt động xã hội khác;
– Hợp tác với các tổ chức tương ứng của tổ chức quốc tế và các quốc gia trong việc bảo vệ 2 quyền này;
– Báo cáo theo định kỳ và đột xuất về hoạt động đại diện tập thể cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
– Thực hiện những quyền và nhiệm vụ khác theo quy định;
5. Các tổ chức đại diện được thành lập
Hiện nay tại Việt Nam có 4 tổ chức đại diện quyền tác giả, quyền liên quan gồm:
- Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam;
- Trung tâm Quyền tác giả văn học Việt Nam;
- Hiệp hội công nghiệp ghi âm Việt Nam;
- Hiệp hội quyền sao chép Viêt Nam.
6. Tổ chức tư vấn, dịch vụ quyền tác giả, quyền liên quan.
Được quy định rất cụ thể tại Điều 48 nghị định 22/2018/NĐ-CP như sau: Tổ chức tư vấn, dịch vụ quyền tác giả bao gồm
+ Doanh nghiệp được thành lập và hoạt động theo pháp luật về doanh nghiệp;
+ Hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã được thành lập và hoạt động theo pháp luật hợp tác xã;
+ Đơn vị sự nghiệp;
+ Các tổ chức hành nghề luật sư được thành lập và hoạt động theo pháp luật, trừ chi nhánh của tổ chức hành nghề luật sư nước ngoài, công ty luật trách nhiệm hữu hạn một trăm phần trăm vốn nước ngoài, công ty luật trách nhiệm hữu hạn dưới hình thức liên doanh giữa tổ chức hành nghề luật sư Việt Nam và tổ chức hành nghề luật sư nước ngoài
7. Hoạt động của tổ chức tư vấn, dịch vụ quyền tác giả quyền liên quan
Tư vấn những vấn đề có liên quan đến quy định của pháp luật về quyền tác giả, quyền liên quan;
Đại diện cho tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan tiến hành thủ tục nộp đơn đăng kí quyền tác giả, quyền liên quan theo ủy quyền;
Tham gia các quan hệ pháp luật khác về quyền tác giả, quyền liên quan với mục đích chính là bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tác giả.
