Sáng chế và Phát minh. Giống hay khác?
Theo từ điển bách khoa Việt Nam, phát minh là việc phát hiện một sự vật, một hiện tượng hoặc một quy luật tồn tại khách quan của tự nhiên mà con người chưa từng biết tới. Phát minh làm thay đổi, nâng cao trình độ nhận thức của con người đối với tự nhiên và tạo cơ sở để con người lợi dụng, chế ngự tự nhiên. Việc phát triển khoa học – kỹ thuật của nhân loại phụ thuộc rất nhiều vào các phát minh được các nhà khoa học tìm thấy.
Đồng thời, theo khoản 12 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, Sáng chế là giải pháp kĩ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm giải quyết một vấn đề xác định bằng việc ứng dụng các quy luật tự nhiên.
Ví dụ: Edison phát minh ra bóng đèn, Newton phát minh ra định luật vạn vật hấp dẫn, …
Nobel sáng chế ra thuốc nổ TNT, James Watt sáng chế máy hơi nước, …
Vậy, Phát minh và Sáng chế khác nhau như thế nào?
Một là, về tiêu chí:
Phát minh:
- Chỉ có trong lĩnh vực khoa học tự nhiên, đã tồn tại khách quan (không có tính mới)
- Có khả năng áp dụng để giải thích thế giới, nhưng chưa thể áp dụng trực tiếp vào sản xuất hoặc đời sống mà phải thông qua các giải pháp kỹ thuật
- Không có giá trị thương mại
Sáng chế:
- Không tồn tại sẵn có trong tự nhiên mà phải nhờ quá trình đầu tư về tài chính, nhân lực mới có thể tạo ra
- Có khả năng áp dụng trực tiếp vào sản xuất và đời sống
- Có giá trị thương mại, trong thực tế người ta có thể mua, bán (chuyển nhượng quyền sở hữu) hoặc chuyển quyền sử dụng sáng chế
Hai là, về hình thức bảo hộ:
Phát minh: là đối tượng được bảo hộ quyền tác giả, không được bảo hộ về nội dung mà chỉ được bảo hộ hình thức
Sáng chế: là đối tượng được bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp và được bảo hộ độc quyền về nội dung.
Ba là, về điều kiện bảo hộ:
Phát minh: Thỏa mãn điều kiện về chủ thể và các loại hình tác phẩm được bảo hộ được quy định tại Điều 13 và Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005
Sáng chế: Đáp ứng điều kiện quy định tại điều 58 Luật Sở hữu trí tuệ có sửa đổi, bổ sung năm 2009, đó là:
- Có tính mới so với thế giới, tính đặc biệt quan trọng
- Có trình độ sáng tạo cao
- Có khả năng áp dụng công nghiệp rộng rãi