Quy định của pháp luật về di sản thừa kế. Di sản thừa kế là gì ? Những đối tượng nào được hưởng thừa kế theo di chúc ? Những đối tượng nào hưởng thừa kế theo pháp luật? Có được vừa hưởng thừa kế theo di chúc vừa hưởng thừa kế theo pháp luật hay không ?
Di sản thừa kế được hiểu là tài sản của người chết để lại có thể dưới dạng hữu hình (tiền, bất động sản,…) hoặc tài sản vô hình ( quyền sở hữu trí tuệ…), bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác.
Mỗi cá nhân đều có quyền lập di chúc để chuyển đổi tài sản của mìnhcho người khác. Kể từ thời điểm mở thừa kế thì bản di chúc sẽ có hiệu lực.
Bên cạnh những người được chia di sản giống như trong di chúc, những đối tượng sau vẫn sẽ được chia di sản trong trường hợp không được chia theo di chúc hoặc chia không đủ 2/3 một suất thừa kế :
- Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng
- Con thành niên nhưng không có khả năng lao động
Khi người có tài sản không để lại di chúc, di chúc không hợp pháp, người được thừa kế theo di chúc từ trối nhận di sản hoặc chết trước hoặc cùng thời điểm với người lập di chúc thì di sản đó sẽ được chia theo pháp luật. Nguyên tắc chia di sản theo pháp luật là chia theo hàng thừa kế :
“a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.”
(Khoản 1 Điều 651 Bộ luật dân sự 2015)
Trong đó những người cùng hàng thừa kế sẽ được chia phần di sản như nhau và những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.