Khoản 3 điều 177 quy định:
“Trường hợp hợp đồng đại lý được chấm dứt trên cơ sở yêu cầu của bên đại lý thì bên đại lý không có quyền yêu cầu bên giao đại lý bồi thường cho thời gian mà mình đã làm đại lý cho bên giao đại lý”
Bên đơn phương yêu cầu chấm dứt hợp đồng là bên đại lý. Nghĩa là bên đại lý không muốn và từ chối nhận hàng của bên giao đại lý và nhân danh bên giao đại lý bán ra thị trường. Theo đó, bên đại lý là bên chủ động từ bỏ quyền đại lý của mình, bên giao đại lý hoàn toàn không có lỗi trong trường hợp này. Chính vì vậy bên đại lý không thể yêu cầu khoản tiền như trên.
Tuy nhiên, quy định này đã bộc lộ điểm không thích hợp.
Trong thực tế, có nhiều nguyên nhân dẫn đến bên đại lý đơn phương chấm dứt hợp đồng, trong đó, có tồn tại nguyên nhân do lỗi của bên giao đại lý (khoản tiền được trả không tương xứng với lợi nhuận kiếm được, hàng hóa thường xuyên bị lỗi, bên giao đại lý vi phạm nghiệm trọng nghĩa vụ,…). Về khía cạnh này, Chỉ thị hội đồng (EEC) 86/653 có quy định bên đại lý được quyền yêu cầu bồi thường nếu:
Bên đại lý thu hút được khách hàng mới cho bên giao đại lý hoặc gia tăng đáng kể lượng giao dịch với khách hàng hiện tại và bên giao đại lý thu được lợi ích lớn từ giao dịch với các khách hàng này. Số tiền bồi thường trong mọi trường hợp tương đương với thù lao mà đại lý thương mại đáng ra được hưởng từ giao dịch với các khách hàng đó. Mức bồi thường không vượt quá số tiền tương đương với mức thù lao trong một năm tính bằng bình quân thù lao hàng năm trong vòng 5 năm trước đó.
Trường hợp hợp đồng có thời hạn dưới 5 năm thì mức này được tính theo bình quân thời gian hoạt động đại lý. Việc được bồi thường không ngăn cản đại lý thương mại yêu cầu đền bù cho các thiệt hại phát sinh.
Trong trường hợp này, hoàn toàn có thể xác định được thiệt hại xảy ra và số tiền bồi thường. Đồng thời bảo đảm cho quyền lợi của bên đại lý cũng như bên giao đại lý và khá phù hợp với tình hình phát triển kinh tế của Việt Nam hiện nay.
Hơn thế nữa, nếu đại lý đưa ra yêu cầu chấm dứt thời hạn đại lý cũng gây thiệt hại, khó khăn cho bên giao đại lý, tại sao ở đây lại không xuất hiện khái niệm bồi thường? Pháp luật dân sự quy đinh, “Một bên có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và không phải bồi thường thiệt hại khi bên kia vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trong hợp đồng hoặc các bên có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.”.
Nói cách khác, nếu bên giao đại lý không vi phạm nghiệm trọng nghĩa vụ trong hợp đồng đại lý mà bên đại lý lại đơn phương chấm dứt hợp đồng thì phải bồi thường thiệt hại. Thế nhưng pháp luật Thương mại lại chỉ làm mất đi quyền yêu cầu của bên đại lý, điều này thực sự không được công bằng với bên còn lại.