Kết hôn có yếu tố nước ngoài đã, đang là một vấn đề đang được dư luận quan tâm sâu sắc. Vậy kết hôn có yếu tố nước ngoài cần đáp ứng những điều kiện gì? Thẩm quyền thực hiện sẽ thuộc về cơ quan nào?
1. Khái niệm
Khoản 5 điều 3 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định “Kết hôn là việc nam và nữ xác lập quan hệ vợ chồng với nhau theo quy định của Luật này về điều kiện kết hôn và đăng ký kết hôn.”
Việc kết hôn được xem là có yếu tố nước ngoài nếu rơi vào các trường hợp sau đây:
- Việc kết hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài: Công dân Việt Nam là người mang quốc tịch Việt Nam. Người nước ngoài là người không có quốc tịch Việt, bao gồm công dân nước ngoài và người không có quốc tịch.
- Việc kết hôn giữa người nước ngoài với nhau thường trú tại Việt nam: Là công dân nước ngoài và người không quốc tịch cư trú, làm ăn sinh sống lâu dài ở Việt Nam
- Việc kết hôn giữa người Việt Nam với nhau mà có ít nhất một bên định cư ở nước ngoài.
- Việc kết hôn giữa công dân Việt Nam với nhau mà căn cứ để xác lập, thay đổi, chấm dứt quan hệ đó theo pháp luật nước ngoài, phát sinh tại nước ngoài
2. Điều kiện kết hôn
Tại điều 126 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định:
“1. Trong việc kết hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài, mỗi bên phải tuân theo pháp luật của nước mình về điều kiện kết hôn; nếu việc kết hôn được tiến hành tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam thì người nước ngoài còn phải tuân theo các quy định của Luật này về điều kiện kết hôn.
2. Việc kết hôn giữa những người nước ngoài thường trú ở Việt Nam tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam phải tuân theo các quy định của Luật này về điều kiện kếthôn.”
Như vậy, các điều kiện kết hôn theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình Việt Nam được áp dụng cho bên nam hoặc nữ là công dân Việt Nam hoặc khi việc kết hôn có yếu tố nước ngoài tiến hành tại Việt Nam. Theo đó, hai bên nam nữ muốn kết hôn với nhau phải đáp ứng các điều kiện tại điều 8 Luật hôn nhân và gia đình 2014.
3. Thẩm quyền đăng kí kết hôn có yếu tố nước ngoài
Thẩm quyền đăng kí kết hôn có yếu tố nước ngoài do Ủy ban nhân dân huyện thực hiện. Cụ thể, tại điều 37 Luật hộ tịch 2014 quy định:
“1. Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi cư trú của công dân Việt Nam thực hiện đăng ký kết hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài; giữa công dân Việt Nam cư trú ở trong nước với công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài; giữa công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài với nhau; giữa công dân Việt Nam đồng thời có quốc tịch nước ngoài với công dân Việt Nam hoặc với người nước ngoài.
2.Trường hợp người nước ngoài cư trú tại Việt Nam có yêu cầu đăng ký kết hôn tại Việt Nam thì Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi cư trú của một trong hai bên thực hiện đăng ký kết hôn .”