Đấu thầu hàng hóa, dịch vụ là một hoạt động của nền kinh tế thị trường, nó tuân theo các quy luật khách quan của thị trường như quy luật cung- cầu, quy luật giá cả- giá trị.
1. Khái niệm, đặc điểm đấu thầu hàng hóa, dịch vụ
a) Khái niệm
Tại khoản 1 điều 214 Luật thương mại 2005 quy định “Đấu thầu hàng hoá, dịch vụ là hoạt động thương mại, theo đó một bên mua hàng hoá, dịch vụ thông qua mời thầu (gọi là bên mời thầu) nhằm lựa chọn trong số các thương nhân tham gia đấu thầu (gọi là bên dự thầu) thương nhân đáp ứng tốt nhất các yêu cầu do bên mời thầu đặt ra và được lựa chọn để ký kết và thực hiện hợp đồng (gọi là bên trúng thầu).”
b) Đặc điểm
- Đấu thầu hàng hóa, dịch vụ trong thương mại luôn gắn liền với quan hệ mua bán hàng hóa và cung ứng dịch vụ thương mại
- Các bên trong quan hệ đấu thầu hàng hóa, dịch vụ cũng chính là các bên mua và bán hàng hóa, dịch vụ
- Quan hệ đấu thầu hành hóa, dịch vụ luôn được xác lập giữa một bên mời thầu và nhiều nhà thầu, do xuất phát từ bản chất là phương thức để giúp người mua lực chọn người bán.
- Hình thức pháp lí của quan hệ đầu thầu hàng hóa, dịch vụ là hồ sơ mời thầu và hồ sơ dự thầu
2. Hình thức đấu thầu
Điều 215 Luật thương mại 2005 quy định đấu thầu hàng hóa, dịch vụ được thực hiện theo một trong hai hình thức sau đây:
a) Đấu thầu rộng rãi
Đây là hình thức đấu thầu mà bên mời thầu không hạn chế số lượng giữa các bên dự thầu (điểm a khoản 1 Điều 215 Luật thương mại 2005).
b) Đấu thầu hạn chế
Đây là hình thức đấu thầu mà bên đấu thầu chỉ mời một số nhà thầu nhất định dự thầu (điểm b khoản 1 Điều 215 Luật thương mại 2005).
3. Phương thức đấu thầu
Theo Điều 216 Luật thương mại 2005, phương thức đấu thầu bao gồm đấu thầu một túi hồ sơ và đấu thầu hai túi hồ sơ. Bên mời thầu có quyền lựa chọn phương thức đấu thầu và phải thông báo trước cho các bên dự thầu.
– Đấu thầu một túi hồ sơ: nhà thầu mộp các đề xuất về kĩ thuật và về giá cho một túi hồ sơ dể bên mời thầu xem xét và đánh giá chung. Các túi hồ sơ về giá và chỉ tiêu kĩ thuật này được mở và đánh giá cùng vào một thời điểm (khoản 2 Điều 216 Luật thương mại 2005).
– Đấu thầu hai túi hồ sơ: thường áp dụng khi hàng hóa, dịch vụ có yêu cầu đặc biệt về chỉ tiêu kĩ thuật. Các để xuất về kĩ thuật và giá được nộp cùng thời điểm nhưng trong hai túi hồ sơ khác nhau. Khi mở thầu, túi hồ sơ đề xuất về kĩ thuật được xem xét trước, nhà thầu nào đặt được điểm sỗ về kĩ thuật nhất định theo tiêu chuẩn đã xác định sẽ được mở tiếp túi hồ sơ đề xuất về giá để so sánh (khoản 3 Điều 216 Luật thương mại 2005)
