Theo quy định của pháp luật hiện hành thì công ty cổ phần là gì? Công ty cổ phần có ưu nhược điểm gì? Có nên thành lập công ty cổ phần không?
Công ty cổ phần là gì?
Công ty cổ phần là một mô hình kinh doanh điển hình của thể loại công ty đối vốn. Theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020, Công ty cổ phần là doanh nghiệp, trong đó:
– Có vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau, được gọi là cổ phần;
– Cổ đông có thể là tổ chức hoặc cá nhân; có tối thiểu 03 cổ đông và không hạn chế số lượng cổ đông tối đa trong một công ty;
– Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp;
– Cổ đông có thể tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho người khác (trừ một số trường hợp theo quy định của pháp luật).
Một số đặc điểm của công ty cổ phần
Số lượng cổ đông
Cá nhân hoặc tổ chức mua cổ phiếu của công ty cổ phần sẽ trở thành thành viên của công ty cổ phần, gọi là cổ đông.
Luật pháp chỉ quy định về số lượng cổ đông tối thiểu trong công ty cổ phần là 03 cổ đông và không quy định giới hạn số lượng cổ đông tối đa. Vì vậy công ty cổ phần có thể mở rộng và thêm cổ đông phù hợp với nhu cầu của công ty.
Vốn điều lệ
Theo khoản 1 Điều 112 Luật Doanh nghiệp năm 2020, Vốn điều lệ của công ty cổ phần là tổng mệnh giá cổ phần các loại đã bán. Vốn điều lệ của công ty cổ phần khi đăng ký thành lập doanh nghiệp là tổng mệnh giá cổ phần các loại đã được đăng ký mua và được ghi trong Điều lệ công ty.
Chế độ trách nhiệm tài sản
Cổ đông trong công ty cổ phần chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và các nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp, không ảnh hưởng đến tài sản riêng ngoài vốn góp.
Ưu điểm của công ty cổ phần
Chế độ trách nhiệm tài sản của cổ đông trong công ty cổ phần là trách nhiệm hữu hạn. Cổ đông chỉ phải chịu trách nhiệm về khoản nợ và các nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn đã góp vào công ty. Vì vậy các cổ đông có thể kiểm soát được mức độ rủi ro khi góp vốn vào công ty.
Khả năng huy động vốn của Công ty cổ phần rất cao. Công ty cổ phần có thể huy động vốn bằng nhiều hình thức khác nhau như huy động vốn góp ban đầu, chào bán cổ phần riêng lẻ, chào bán cổ phần ra công chúng, phát hành trái phiếu, huy động vốn vay,…
Cổ phần trong công ty cổ phần có thể được chuyển nhượng tự do, linh hoạt, dễ dàng (trừ một số rrường hợp theo quy định của pháp luật), vì vậy phạm vi đối tượng có thể mua cổ phần và tham gia là cổ đông của công ty cổ phần rất rộng.
Nhược điểm của công ty cổ phần
Ngoài những ưu điểm đã nêu, loại hình công ty cổ phần cũng có một số nhược điểm nhất định như:
Do tính chất được tự do chuyển nhượng cổ phần và dễ dàng trong việc huy động vốn, việc quản lý và vận hành công ty cổ phần khá phức tạp do số lượng cổ đông có thể lớn. Quá nhiều cổ đông có thể dẫn đến sự cạnh tranh lợi ích không lành mạnh giữa các cổ đông, nội bộ không thống nhất, thay đổi cổ đông thường xuyên làm cơ cấu công ty không ổn định, khó quản lý.
Công ty cổ phần thường xuyên huy động vốn, giao dịch trên sàn chứng khoán nên dòng tiền ra tiền vào của loại hình này nếu không quy định chặt chẽ sẽ có khả năng dẫn đến tình trạng không kiểm soát được. Do tính chất phức tạp, khó quản lý của loại hình này mà pháp luật kiểm soát gắt gao hơn về tài chính và kế toán của công ty cổ phần.
Dựa vào những ưu và nhược điểm trên của công ty cổ phần, tùy theo tính chất, quy mô mà cá nhân, tổ chức có thể lựa chọn nên hay không nên thành lập công ty cổ phần.
