Pháp luật bảo vệ người bị lừa ký giấy chuyển nhượng quyền sử dụng đất như nào? Giao dịch dân sự vô hiệu do bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép.
Tình huống:
Chào luật sư! Mong luật sư giúp đỡ trường hợp này. Bà cụ sát vách nhà tôi bị con trai lừa ký giấy chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho nó vì bà cụ không biết chữ. Bà cụ bị lừa bảo đấy là giấy thế chấp đất để cho con trai vay tiền ngân hàng về làm ăn. Ký giấy xong thì con trai bà lật lọng bất hiếu nhiều lần với bà cụ. Mãi đến khi hai mẹ con cãi nhau, nó đánh bà cụ rồi đuổi bà cụ ra khỏi nhà, tuyên bố nhà đó đã là của nó. Khi đó bà cụ mới biết mình bị lừa. Hiện bà cụ đang tá túc nhờ nhà tôi. Chúng tôi mong luật sư tư vấn giúp bà cụ lấy lại đất để có nơi ăn ở sinh sống cuối đời.
Giải quyết:
Chào anh/chị, Cảm ơn anh/chị đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật A&S, trường hợp của anh/chị chúng tôi tư vấn như sau:
Đầu tiên, anh/chị hãy xác định lại những vấn đề sau:
- Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất đó đã được công chứng, chứng thực chưa?
- Thời điểm nào bà cụ biết là mình đã bị lừa dối?
Điều kiện có hiệu lực của hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Căn cứ Điều 167 Luật Đất Đai 2013: Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực tại Uỷ ban nhân dân cấp xã hoặc các tổ chức hành nghề công chứng.
Giao dịch dân sự vô hiệu do bị lừa dối
“Lừa dối” trong giao dịch dân sự là hành vi cố ý của một bên nhằm khiến cho bên kia hiểu sai lệch về (i) chủ thể; (ii) tính chất của đối tượng; (iii) nội dung của giao dịch. Một trong hai bên giao dịch không biết về sự sai lệch đó và đã giao kết hợp đồng. Giao dịch đã khiến bên bị lừa dối thiệt hại.
Những giao dịch này chỉ bị vô hiệu khi có yêu cầu của bên bị lừa dối lên Toà án và được Toà tuyên vô hiệu. Vậy nên khi biết mình bị lừa dối, chủ thể bị lừa phải đệ đơn lên Toà án yêu cầu giải quyết.
Pháp luật bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của chủ thể bị lừa dối
Hậu quả pháp lý khi hợp đồng vô hiệu được quy định tại Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015. Cụ thể:
– Giao dịch vô hiệu, không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập;
– Hai bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả lại nhau những gì nhận;
– Bên ngay tình trong việc thu hoa lợi, lợi tức không phải hoàn trả lại hoa lợi, lợi tức đó;
– Bên có lỗi gây thiệt hại thì phải bồi thường.
Tức là, bên lừa dối phải trả lại đất cho bên bị lừa.
Thời hạn đòi lại quyền lợi
Theo khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015:
– Thời hiệu khởi kiện là 03 năm, kể từ khi người có quyền biết hoặc phải biết là quyền và lợi ích của mình bị xâm phạm. (Tức là, 03 năm kể từ khi biết mình bị lừa)
– Thẩm quyền của Toà án cấp huyện.
Hồ sơ khởi kiện
(i) Đơn khởi kiện yêu cầu tuyên vô hiệu hợp đồng chuyển quyền sở hữu đất do bị lừa dối;
(ii) Hợp đồng chuyển quyền sở hữu đất (nếu có);
(iii) Tài liệu, chứng cứ có liên quan đến tranh chấp;
(iv) Giấy tờ nhân thân (chứng minh nhân dân, căn cước công dân,…).
Trên đây là tư vấn của chúng tôi cho trường hợp hợp đồng chuyển nhượng quyền sở hữu đất do bị lừa dối. Anh/chị vui lòng liên hệ công ty Luật A&S để được tư vấn chi tiết hơn./.