Pháp luật Việt Nam không quy định cụ thể đầu tư nước ngoài là gì, tuy nhiên, dựa vào bản chất của hoạt động này, có thể giải thích: Đầu tư nước ngoài là sự dịch chuyển tài sản như vốn, công nghệ, kỹ năng quản lý từ nước này sang nước khác để kinh doanh nhằm thu lợi nhuận cao trên phạm vi toàn cầu.
1. Cơ sở pháp luật về đầu tư nước ngoài
Trực tiếp đầu tư từ nước ngoài là hình thức đầu tư dài hạn của cá nhân; công ty nước này vào nước khác bằng cách thiết lập cơ sở sản xuất, kinh doanh. Cá nhân hay công ty nước ngoài đó sẽ nắm quyền quản lý cơ sở sản xuất kinh doanh này.
2. Nhà đầu tư nước ngoài
Theo đó, Luật đầu tư 2014 đưa ra các khái niệm sau:
Nhà đầu tư là cá nhân có quốc tịch nước khác; tổ chức thành lập theo pháp luật nước ngoài thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam. ( Khoản 14, Điều 3 )
Tổ chức kinh tế có vốn là tổ chức kinh tế có nhà đầu tư là người nước khác hoặc thành viên hoặc cổ đông.
3. Các hình thức đầu tư nước ngoài vào Việt Nam
– Đầu tư thành lập tổ chức kinh tế. Quy định tại Điều 22 Luật Đầu tư 2014 và hướng dẫn cụ thể tại điều 44 Nghị định 118/ 2015/ NĐ-CP: Trước khi thành lập tổ chức kinh tế; nhà đầu tư phải có dự án; phải thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và phải đáp ứng các điều kiện về tỷ lệ sở hữu vốn điều lệ và các điều kiện theo quy định của điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
– Đầu tư theo hình thức góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp vào tổ chức kinh tế. Được quy định tại Điều 24 Luật đầu tư 2014: Hình thức đầu tư này được hiểu là nhà đầu tư góp vốn, mua cổ phần; phần vốn góp vào tổ chức kinh tế để thực hiện hoạt động đầu tư.
– Đầu tư theo hình thức hợp đồng PPP. Hình thức đầu tư này được quy định tại Điều 27 Luật đầu tư 2014 và được hướng dẫn cụ thể tại Nghị định 15/2015/NĐ-CP. Hợp đồng đầu tư theo hình thức đối tác công tư (hợp đồng PPP) là hợp đồng được ký; kết giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền và nhà đầu tư; doanh nghiệp dự án để thực hiện dự án đầu tư. Lĩnh vực, điều kiện, thủ tục thực hiện dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng PPP được Chính phủ quy định chi tiết tại Nghị định 15/2015/NĐ-CP.
– Đầu tư theo hình thức hợp đồng BCC. Hình thức đầu tư này được quy định tại Điều 28 Luật đầu tư 2014
Đây là hình thức đầu tư theo Hợp đồng hợp tác kinh doanh giữa các nhà đầu tư nhằm hợp tác kinh doanh phân chia lợi nhuận; phân chia sản phẩm mà không thành lập tổ chức kinh tế